Tayland’a gitmeden önce endişelerimin büyük bir kısmını “ben ne yiyeceğim” cümlesi dolduruyordu. Yeniliklere açık olmayan bir vejetaryen olarak aç kalmaktan baya korkmuştum. Thai yemekleri de öyle bir şey ki acı-ekşi-tatlı bir arada. Seven bayılıyor sevmeyen nefret ediyor. Biz ne yazık ki 2. gruba dahil olduk ? Aslında Alp yeni şeyler denemeyi sever ama ona da hiç hitap etmedi Tay yemekleri. Peki zorluk çektik mi? HİÇ! O kadar çok dünya mutfağı sunan restoran vardı ki… Pizzalar, makarnalar ve egzotik meyvelerle tıka basa doyduk. Hatta hayatımdaki en güzel vegan burgeri PhiPhi Adasında yedim.
Budist bir ülke olmasına rağmen çok fazla vegan / vejetaryen restoran yok Tayland’da. Çünkü Budizmin Theravada koluna bağlılar ve vejetaryen beslenme tarzı zorunlu değil. Budistlerin beslenme amaçlı bir hayvanı öldürmesi yasak olsa da etli yemek yemelerine bir engel yok. Bu da ilginç bi düşünce tarzı ?♀️
Sınırlı da olsa Tayland vejetaryen yemeklerini che ( เจ ) karakterleri bulunan özel vejetaryen restoranlarında bulabiliyorsunuz ama normal restoranlarda da vejetaryen seçenekler tabi ki mevcut.
Tay mutfağını sevmeyen ama vejetaryen olmayanlar için de çokça deniz ürünü var. Hatta bir çok yerde Türk restoranları mevcut. Oralara kadar gidip Türk yemeği yenmez ama kimse kolay kolay aç kalamaz Tayland’da. İçiniz müsterih olsun?
Kahvaltı ise Avrupa ülkelerinde de olduğu gibi biraz sıkıntılı beyaz peynir zeytin gibi şeyler yok. Taylar normalde kahvaltıda da öğlen ya da akşam ne yiyorlarsa onu yiyorlarmış ama otel kahvaltıları bi tık daha bize göre; kaşarımsı bir peynir ve yumurta gibi seçenekler ve meyveler var.
Son 5 yıldır Asya’nın en iyi 10 restoranı arasında seçilen Nahm‘ın ünlü şefi David Thompson Thai yemeklerini bakın nasıl tanımlıyor:
Biz pek sevmedik ama siz yine de dünyanın 10 mutfağı arasında gösterilen Thai yemeklerine bir şans verin ?
Thai yemekleri:
Pad Thai: En meşhur Thai yemeği diyebiliriz. Pirinç unundan yapılan bir tür makarna/noodle. İçine yer fıstığı, yumurta, yeşil soğan ve isteğinize göre karides, kalamar, sebze ya da tofu ekliyorlar.
Tom Yam (Tom Yum) Çorbası: Bu da 2 numaralı meşhur yemekleri. Limon otu, acı biber, kefir yaprağı, kulunç otu, limon suyu ve sebze bulunuyor. Aslı karidesli ama isterseniz etsiz de hazırlanabiliyor.Fried rice: Kızarmış pilav
Spring Roll: Bir nevi sigara böreği ama unu yine prinçten. İçine deniz ürünleri, tavuk ya da sebze konuyor.
Glass noodle: Soya eriştesi
Som Tam (Thai green papaya salad) : Acılı Tayland salatası. Yeşil papaya, fasulye, acı biber, fıstık ve limon. İsteğe bağlı içine et, balık konabiliyor.
Tao Hoo Song Kreung: Karışık tofu kızartması. Farklı tofu çeşitlerinin kızartılması ile yapılıyor.
Pak Boong ( Morning Glory ): Fasulye ıspanak benzeri bir çeşit sebze.
Gang Jay (Vejetaryen köri): Köri ve tofuyla yapılan bir yemek.
No name: Mücver benzeri bir yiyecek. Havuç,mantar,taze soğan, lahana, un,şeker,tuz,soya sos vb şeyler karıştırılıyor ve kızartılıyor.
Tayland Tatlıları
Sticky rice: Mango ile servis edilen vıcık kıvamda pirinç lapası ile yapılan bir çeşit tatlı.
Tayland Dondurması
Tayland’ın meşhur dondurması. Çok soğuk bir yüzeye süt ve istediğiniz meyveleri ekleyip orada karıştırıp, dondurup rulo halinde size sunuyorlar. Biz çok beğendik ?
Şimdi bu dondurma Kaş’ta tava dondurması adıyla satılıyor.
Tayland Tropik Meyveleri
İşte işin en zevkli kısmı. Çoğunu ülkemizde göremediğimiz bu egzotik meyvelerin hepsinden denemeli. Birçok markette manavda turistlerin meyveleri denemesi için karışık paketler mevcut. Bunun harici sokaklarda soyulmuş kesilmiş olarak da alabiliyorsunuz. Meyve suyu yapan yerlerde ayrı bir alternatif.
Pineapple – Ananas
Türkiye’den alışık olduğumuz ananastan orda bol bool yedik ve burdakilerden çok daha lezzetliydi. Sanırım bu farka Türkiye’ye ananasların Latin Amerika’dan geliyor oluşu neden oluyormuş.
Hindistan Cevizi – Coconut
Yine ülkemizde artık rahatlıkla bulunan bir meyve. Tayland’da da meyvesine, sütüne, suyuna dondurmasına herbir haline doyacaksınız. Hem de çok daha ucuza.
Özellikle hindistancevizi suyu elektrolitik içerdiği için enerji ve güç veriyor. Siz de seyahatlerde tabana kuvvet deli gibi dolananlardansanız fırsat buldukça içebilirsiniz.
Rambutan- Chom Chom
Endonezya’nın endemik türlerinden biri. Tayland ve Malezyada yetişen bir ağaç. Dış kabuğu soyularak yeniyor. Tadı üzüme benziyor ama çok baskın bir tadı yok.
Pitaya / Ejder meyvesi
Bir kaktüs meyvesi olan pitayanın tadı kiviyi andırıyor.
Durian
Durianın diğer adı “meyvelerin kralı”. Kokusu çok kötü olduğu için çoğunlukla otel, otobüs. tren gibi yerlere alınmayan bu meyvenin tadı da aksine gayet güzelmiş. Bizim deneme şansımız olmadı.
Liçi (Kral meyvesi)
Mango
Passion Fruit (Çarkıfelek)
Amerikalılar mutluluk verdiği ve romantik duyguları öne çıkardığına inandıkları için Aşk meyvesi olarak adlandırıyorlarmış.
Tayland İçkileri
Tayland’ın yerel biraları oldukça meşhur. Bira severseniz deneyebilirsiniz.
Eğer bizim gibi bira sevmeyenlerden / içemeyenlerdenseniz de birçok marketten kokteyl tarzı hafif içkilere rahatlıkla ulaşabilirsiniz. Bir Smirnoff Ice aşığı olarak yeşil elmalısına bayıldımmm ?
Oolong çayı
Oolong çayı (Red Oolong olarak da anılmaktadır) ismini, yetiştiği Tayland’ın kuzey bölgesindeki ünlü Doi Tung Dağından alır. Bu efsanevi yüksek dağ, oolong çayı için ideal hava koşullarını sağlar. Jin Xuan çayı ilk olarak 1960 larda Tayland’lı çay çiftçilerinin desteğiyle Tayland Çay Tarım Araştırma Merkezi tarafından dikilmiştir.
Bu yüksek kaliteli ve özel Oolong çayı sadece tomurcuk ve ilk iki yaprağın seçilmesiyle toplanır. Özel ve dikkatli bir metotla çay %20 okside edilir. Böylece çay yeşil çaya benzer fakat yeşil çaydan daha karmaşık ve zengin bir aromaya sahip. Bu eşsiz Oolong altın gibi parlayan sarı bir renge ve dayanılmaz eşsiz bir kokuya sahiptir.
(https://chado.com.tr/magaza/caylar/doi-tung-jin-xuan/ ‘dan alıntıdır)
Böcek Yeme Durumları
Tay kültürünün bize ilginç gelen yanlarından biri de böcek yemeleri. Geçmişte fakirlik nedeniyle protein ihtiyacını karşılamak amacıyla yedikleri böcekler şuan turistik bir aktivite olduğu için hala devam ettiriliyor. Hatta bazı kaynaklarda Tayların şuan turistlerin yediği küçük böcekleri değil daha büyük böcekleri yediğini okumuştum. Oyuna gelmeyin ?
Evet böcek stantları var ama heryerde karşınıza çıkan rahatsız edici bir durum da yok. Biz sokak yemeği yemedik ama sokak yemeklerinin olduğu bölgelerden sokaklardan çokça geçtik hiç böcek görmedik. Yani özellikle bakınmazsanız görmüyorsunuz bile.
Tayland Vejetaryen Festivali
Çin kökenli bu etkinliğin tarihleri ay takvimine göre belirleniyor ve genelde Eylül-Ekim aylarına denk geliyor. 9 gün süren festivalde insanlar vejetaryen besleniyor ve lokantalar da buna uygun menüler çıkarıyor. Yalnız Phuket‘te festival bi tuhaflaşıyor ve insanlar dini bağlılıklarını göstermek için vucütlarına -özellikle yanak yüz bölgesine- farklı cisimler sokuyorlar ve sıcak köz üzerinde yürüyorlar ? Bunun amacı da kendilerine acı vererek toplumun günahlarını bu festival süresince üzerlerine almakmış. Nasıl oluyor derseniz vücutlarında kocaman delikler açarak bunu yapıyorlar. Hatta en büyük / ilginç nesneyi (bisiklet, silah vb) kullanmaya dair bir yarış var. Allah akıl fikir versin ? Ben buraya fotoğraflarını koyamıyorum ama Google’da aratıp bakarsanız ne demek istediğimi anlayabilirsiniz.
Ücretler
Bizim gibi Tay ve sokak yemeği yiyemiyorsanız dünya mutfağından lüks olmayan ortalama bir yerde kişi başı bir pizza + içecek 350 – 400 Baht civarı.
Pad thai restoranlarda 130-300 THB arası, sokak yemeklerinde 40-50 THB civarı.
Hindistancevizi 20-90 THB arası.
Tayland Mutfağını Türkiye’de Deneyimlemek
Eğer gitmeden önce Thai mutfağını denemek isterseniz ya da gidip yemeklere aşık olup dönünce “ben onlarsız yapamam” derseniz Şişhane’deki “En İyi Uzakdoğu Restoranı” ödüllü ve Tayland Hükumeti tarafından verilen kalite belgesi sahibi Pera Thai imdanıza yetişiyor. Pera Thai Aynı zamanda İstanbul’un en eski Tayland restoranı.
Bir diğer Thai mutfağı alternatifi yine Beyoğlu’ndaki Çok Çok Thai
Asya mutfağının vegan elaternatiflerine İstanbul’da ulaşmak isterseniz de adres Yuzu Karaköy
Yok ben evde kendim yapmak istiyorum derseniz de Asya Gurme‘den hem tariflere hem de malzemelere ulaşabilirsiniz.
Evinizin konforunda Asya mutfağını incelemek isterseniz de eatingthaifood.com bi tık uzağınızda.
Thai Mutfağını Anlatan Yapımlar
bo.lan
Asya’nın en iyi kadın aşçısı ödülününe sahip ve kendini geleneksel Tay mutfağını yaşatmaya adamış Bo Songvisava’nın Netflix Chef’s Table bölümü de ilginizi çekebilir. Pek vejetaryenlere göre olmadığını belirtmeliyim ama bir ülkenin yemek kültürüne dair güzel bir yapım. David Thompson’ın eski öğrencisi olan Bo Songvisava’nın Bangkok’ta bo.lan isimli bir restoranı da mevcut.
Raan Jay Fai
Tayland sokak yemeği kültürü hakkında fikir edinmek isterseniz de Michelin Yıldızlı sokak lezzeti; Raan Jay Fai’nin anlatıldığı Netflix belgeselini izleyebilirsiniz. Yine vejetaryenlere hitap etmese de Raan Jay Fai hayat hikayesi ile bile izlenesi.
Bangkok’ta bulunan Raan Jay Fai’e de gitmek istiyorsanız, aylar öncesinden rezervasyon yaptırmanız gerekiyor.
Adres: 327 Samran Rat Intersection Bangkok, Tayland
İlginizi çekebilecek diğer Tayland yazılarım:
Uzun Uçuşlarda Dikkat Etmeniz Gerekenler ve Jetlag Sorunu
Tayland’a Gitmeden Önce Bilmeniz Gerekenler
Phuket Gezi Rehberi
Phuket Fil Barınağı Ziyareti – Elephant Jungle Sanctuary
Similan Adaları Gezi Rehberi
Phi Phi Gezi Rehberi
Krabi Gezi Rehberi
Ayrıca Instagramda paylaştığım tüm Tayland fotoğraflarına #mavibavultaylandigeziyor etiketi ile ulaşabilirsiniz.